Крёз тяштьксне Мокшень модаста | Cross symbols from the Moksha land
Сире пингонь калмама васттнень шувондомста муф паршихнень коряс содаф, мес мокшетне лама пинге озонкшнесть коень шкайхненди. Башка кода повсть крёсне инь кунаронь VII-IX сядокизонь калмотнень потмос? Тоса муфт крёзонь кодяма пилеуськет (нинге подвескат), конат повфневсть крганятненди, накосникненди. Крёсне ульсть эди сёвонень сяканятнень лангса.
Тонафнефхне арьсихть, мес крёзсь – тя аф кристозшинь, а толонь, шинь тяштькс. Башка эди сяда позда пингонь муфксне XIII-XIV сядакизонь калмотнень эса корхтайхть сянь колга, мес васень пинкнень крёсне канневсть кода мазоптомкат, ломаттне культовайкс синь ашезь лувонда. А повондсть синь мокштненди славяттнень, кристозти озонды ломаттнень вельде эли мишендемань-рамсемань киге.
Кепотьксонди, эрямопингонь содай Смирнов Ива сась мяльс «кунардонь пинкнень мокшети шабракс ульсть герматтне, литватне, славяттне»; эсь мяленц сон кемокснесы сянь вельде: мусь, кле, ня калкнень кяльса фкя лацонь валхт. Сон няфнесы, мес мокшетне, кода иля суоминь кундьятне, цёракс лемнесазь эди од ломантть, ди идть, тяфта жа стирсь кода киньге идь эди кода од ломань. Шаржу пингонь мокштнень эряфса культонь паршихне эди тяштьксне.
Крёзть мокшетне примазь, башка сяка ётафнесть мокшень озкст. Озондсть эсь шкайснонды, сюконясть сёронь шачеманкса, ракшанень касфтоманкса, кудонь тевонь молеманкса эди шумбрашинкса. Велеряйхне кочксевсть паксяса эли вирбулоняса эди аноклашнесть шачф-удалаф сёроста ярхцамбяль.
Кристозти кемамась юрыясь Мокшень масторса аньцек мекольце сяда эди пяле кизотнень эса; cонь тага ульсть лама тарадонза. Рузкс тейст тя пинкс мярьгихть сектатт: Субботникт, Молокатт, Хлыстт, Кулугурхт эди лама илят. Тяниень пингть ламоц эсьнень лепне юксневихть, юмсихть.
The picture above shows the exhibits found during excavations of ancient Moksha burial grounds, which indicate that the Mokshas were pagans. But how then did crosses end up in burial sites from the 7th to 9th centuries? Pendants in the form of crosses on necklaces, braids, and clay pottery with crosses were found there.
Researchers believe that these are not Christian but pagan signs, symbols of worship of fire and the sun. Scientists have the same opinion about later finds of crosses found in burial grounds from the 13th to 14th centuries. They were worn as jewelry and had nothing to do with the Christian cult. And they fell into the hands of the Mokshas through the Slavic Christians or along trade routes.
For example, the medievalist Ivan Smirnov came to the conclusion that "in ancient times the Mokshas' neighbors were the Germans, the Lithuanians, the Slavic tribes". His opinion is supported by the fact that there were similarities in the language as well as in Finnish (Finno-Ugric) communities: both young people and children are referred to as boys, as well as girls as someone's child and as young people.
The cross was accepted in Mokshaland, apart from holding mosque services. They prayed to their gods, thanking them for crops, livestock, household movements and health. A lot of peasants gathered in fields or forests to prepare food from the harvested produce.
Комментарии
Отправить комментарий